Zwemmen, chloor en je gebit: Hoe beïnvloedt zwemmen de mondgezondheid?

De zwembaden zijn weer open én het is zomer! Een duik in het zwembad is heerlijk en zwemmen is een gezonde manier van bewegen voor bijna iedereen. Dat komt goed uit want we moeten met z’n allen meer bewegen.

Kinderen

Veel kinderen zijn gek op zwemmen. In de vrijheid van het water spelen ze uitbundig in, onder en op het water. Zij krijgen ongemerkt vaker zwemwater in hun mond dan volwassenen. Zwemt je kind veel dan is dit iets om in je achterhoofd te houden en de mondzorg samen serieus te nemen.

Chloor

Het water in de zwembaden bevat meestal chloor waardoor veel mensen na het zwemmen zich even afspoelen. Je huid kan na het zwemmen droog en trekkerig aanvoelen, insmeren met b.v. een bodylotion geeft dan een comfortabel gevoel. Niet iedereen voelt de invloed van chloor of heeft er last van en vaak denk je er niet eens bij na want het is zo gewoon dat zwemwater chloor bevat. In het buitenland liggen die concentraties vaak hoger dan in Nederland en dan valt het ineens op door een sterke chloorlucht en soms zelfs brandende ogen. Chloor doet wat met je!

De relatie zwemmen met mondgezondheid

De relatie tussen (top)sport en mondgezondheid krijgt de laatste tijd steeds meer aandacht. En dat is nodig omdat daar nog veel winst is te behalen voor betere sportprestaties en het behoud van gezondheid en conditie. Door onderzoek krijgen we meer kennis en inzicht en daar kan iedereen van profiteren!

Minder speeksel

Grote psychische en fysieke belasting bij topsport heeft grote invloed op de speekselproductie. Misschien herken je het dat je mond droog wordt wanneer je een emotionele of spannende gebeurtenis meemaakt of als je ergens van schrikt. Dit is een natuurlijk lichamelijk proces op (acute) stress. Een intensieve sportprestatie is ook een vorm van acute stress.

Samenstelling speeksel

Ook de samenstelling van het speeksel verandert bij acute stress, de hoeveelheid immunoglobulinen (antistoffen) neemt af waardoor de weerstand tegen virussen en bacteriën afneemt. Zo ziet men regelmatig infectieklachten in de bovenste luchtwegen bij fanatieke sporters. Door de verminderde speekselproductie is ook de bescherming van het gebit tegen zuren een stuk lager. Remineralisatie (herstel van tandglazuur) van het harde tandweefsel vermindert waardoor de kans op het ontstaan van gaatjes toeneemt.

Het speeksel heeft een aantal belangrijke functies. Onder andere de ‘smering’ bij het kauwen, slikken en spreken, eerste stap in de voedselvertering, reiniging van het gebit en bescherming tegen ziekteverwekkers. Best belangrijk dus!

Wedstrijdzwemmen

Bij wedstrijdzwemmers die dagelijks trainen kan de afgenomen speekselproductie samen met de lage PH (dus zuur!) van het zwemwater erosie van het tandglazuur en de dentine (tandbeen) veroorzaken. De tanden kunnen ruwer en geler worden. Professionele sporters worden meestal medisch goed begeleid, er hangt ten slotte veel af van de fysieke gesteldheid. De mond is een belangrijk onderdeel van het lichaam en toch wordt de zorg hiervoor nog vaak gemist. Medische check ups uitgebreid met een gebitscontrole kunnen problemen voorkomen.

Wat je kan doen

Zwem je veel dan kan je dit melden aan je eigen tandarts of vraag om controle bij de jaarlijkse medische sportkeuring. Zo kunnen we met elkaar de aandacht voor de mondgezondheid in de sport hoger op de agenda zetten.